گیتار الکتریک نوعی گیتار است که صدای آن به‌وسیله تقویت‌کننده‌ای الکتریکی تشدید و یا تغییر می‌یابد. استفاده این ساز در موسیقی از دهه 1930 آغاز شد.

گیتار الکتریک در سبک‌های مختلفی از جمله راک، متال، بلوز، پاپ، جاز و هیپ هاپ استفاده می‌شود، اما در سبک راک ، متال و بلوز به عنوان ساز اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پیشینه

ایده پیدایش گیتارهای الکتریکی از آنجا آغاز شد که در همنوازی‌ها صدای گیتار آکوستیک در بین صدای سازهای دیگر مانند بیس و درامز گم بود و به وضوح شنیده نمی‌شد. در نتیجه در صدد آن برآمدند تا صدای گیتار را تقویت کنند، و بهترین راه برای این کار استفاده از علم الکترونیک بود.

در حدود دهه 30 میلادی گیتارهای الکتریکی وارد موسیقی شدند. این اتفاق پدید آورندهٔ انقلابی در صدا و تکنولوژی بود که تا امروز نیز ادامه دارد. با پیدایش راک اند رول در دهه 50 میلادی، گیتارهای الکتریکی به سرعت در موسیقی جا باز کردند و به یکی از فراگیرترین سازهای تاریخ مبدل شدند. معمولاً در گروه‌های راک دو نوازنده گیتار الکتریک وجود دارد که یک نفر ملودی‌ها را می‌نوازد (گیتار لید) و دیگری ریتم‌ها را (گیتار ریتم).

طرز کار

ارتعاشات وارده بر سیم‌های گیتار توسط قطعه‌ای به نام پیکاپ به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود. در واقع پیکاپ همانند یک میکروفن عمل می‌کند، با این تفاوت که چون یک سیستم مغناطیسی است فقط ارتعاشات سیم فلزی گیتار را دریافت کرده و آن‌ها را به صورت سیگنال صوتی در می‌آورد و از طریق پیکاپ سلکتور می‌توان پیکاپ مورد نظر را انتخاب کرد. سپس سیگنال‌ها از طریق یک سیم به آمپلی‌فایر (تقویت‌کننده) فرستاده می‌شوند و در آخر صدای تقویت‌شده توسط یک یا چند بلندگو پخش می‌شود. در ابتدا گیتارهای الکتریکی تنها یک پیک‌آپ داشتند، اما امروزه با دو تا پنج پیک‌آپ نیز ساخته می‌شوند.

انواع

قسمت‌های مختلف گیتار الکتریک

بخش 1) سرِ دسته گیتار:

1.1. پیچ‌های کوک

1.2. تنظیم کننده دسته

1.3. نگهدارنده و راهدان رشته‌ها

1.4. خرک

بخش 2) دسته:

2.1. تخته انگشت‌گذاری

2.2. علامت‌های نشان شدهٔ شیار زیر سیم

2.3. شیارهای پرده

2.4. بندگاه یا مفصل دسته

بخش 3) بدنه:

3.1. زَخمه‌گاه

3.2. رابط یا پل زَخمه‌گاه

3.3. زین‌ها

3.4. پل گیتار

3.5. کوک‌کننده پشتی و سیم گیر (زه گیر)

3.6. بازوی یا دسته لرزش

3.7. کلید گزینش‌گر زَخمه‌گاه (پیکاپ)

3.8. پیچ‌های تنظیم‌کننده صداها و آواها

3.9. خروجی یا رابط تی‌آراس

3.10. تسمه بند

بخش 4) سیم‌ها (رشته‌ها)

4.1. سیم‌های بم

4.2. سیم‌های زیر

از نظر بدنه

این ساز را از نظر بدنه می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: بدنه توپر و بدنه توخالی. گیتارهای بدنه توخالی مورد استفاده نوازندگان جاز قرار می‌گیرد، در صورتی که بدنه توپر عموماً در موسیقی راک و متال کاربرد دارد.

از نظر تعداد سیم‌ها

معمولاً گیتارهای الکتریکی شش سیم دارند. بعضی نیز دارای 12 سیم می‌باشند که هرجفت با یک نت کوک می‌شود، منتهی با اکتاوهای متفاوت، این گیتارها اکثراً در موسیقی فولک کاربرد دارند. گیتارهای 7 و 8 سیمی نیز وجود داردند که البته غیرمعمول هستند.

اجزا گیتار برقی

1. سردسته (Head Stock): قسمت بالایی گیتار که سیم‌ها در آنجا تنظیم می‌شوند.

2. خرک بالا

3. پیچ‌های کوک یا گوشی‌ها (Tuning Switch): پیچ‌هایی که بر روی دسته گیتار قرار گرفته‌اند و با آن می‌توان گیتار را کوک کرد.

4 . پرده‌نما یا دستان (Fret): قطعه‌های فلزی که بر روی دسته گیتار قرار دارد و پرده‌های موسیقی را از هم جدا می‌کند.

5. تنظیم کننده دسته (truss rod): برای تنظیم و تثبیت دسته

6 . علامت‌های روی دسته

7 . دسته (Neck): قسمت بلند و باریک گیتار است که جای انگشت‌گذاری نوازنده برای انتخاب نت‌ها است. این بخش بین بدنه و سر دسته گیتار قرار دارد.

8. اتصال دسته به بدنه

9. بدنه: قسمت اصلی گیتار است که به دسته متصل شده و برخلاف گیتار آکوستیک معمولاً توخالی نیست و بخش‌هایی مانند پیک‌آپ و خرک بر روی آن قرار دارد.

10 . زخمه‌گاه (Pick up): یک سیم‌پیچ مغناطیسی است که بر روی بدنه گیتار و زیر سیم‌ها قرار دارد و وقتی سیم‌ها بر اثر پیک زدن مرتعش می‌شوند تحت تأثیر میدان مغناطیسی پیک‌آپ قرار می‌گیرند و این تحریک به آمپلی‌فایر فرستاده می‌شود و سپس آنجا تقویت می‌شود.

11. کنترل صدا و تن: پیچ‌هایی که بر روی بدنه گیتار قرار گرفته‌اند و می‌توانند صدا و تن گیتار را تغییر دهند.

12. کلید زخمه‌گاه (Pick up Switch): یک تعویض کننده که بر روی بدنه گیتار قرار گرفته و برای تعویض پیک‌آپ و تغییر دادن تُن و صدا بکار می‌رود.

13. محافظ پیک (Pickguard): صفحه‌ای است که از زخمی شدن بدنه به‌وسیله پیک جلوگیری می‌کند.

14. خرک (Bridge): ناحیه‌ای است بر روی گیتار که سیم‌های گیتار بر روی آن قرار می‌گیرند.

15. لرزانه (Tremolo): میله‌ای که روی بعضی گیتارها قرار دارد و به خرک متصل شده. با حرکت دادن آن به بالا و پایین خرک حرکت می‌کند و باعث زیر و بم شدن صدا می‌شود. به آن اصطلاحا دسته ویبراتو (Vibrato) نیز گفته می‌شود (در این تصویر نیست.)